Azərbaycan futbol tarixinin ən böyük simaları sayılan top-10 futbolçu, Sport-Az.com-un məlumatına əsasən, HPI (İnternet Populyarlıq İndeksi) əsasında müəyyən edilib. Bu siyahı, Azərbaycanın futbol sahəsində beynəlxalq aləmdə tanınan və ölkə futboluna böyük təsir göstərmiş oyunçuları əhatə edir.
- Tofiq Bəhramov (1925-1993)
64.21 HPI ilə Tofiq Bəhramov, Azərbaycanın ən məşhur futbol simasıdır. Onun həyat hekayəsi Vikipediyada 27 müxtəlif dilə tərcümə olunub. O, 1966-cı il FIFA Dünya Çempionatının finalında İngiltərənin Qərbi Almaniyaya qarşı qazandığı mübahisəli üçüncü qolun verilməsində əsas rol oynayan laynsmen kimi tanınır. Azərbaycanın sovet vətəndaşı olsa da, qərarı və vətəndaşlığı səbəbindən İngiltərədə yanlışlıqla “rus laynsmeni” kimi təqdim olunub. 1993-cü ildə vəfat etdikdən sonra, Bakıda milli stadion onun şərəfinə Tofiq Bəhramov adına Respublika stadionu kimi adlandırılıb.
- Anatoli Banişevski (1946-1997)
61.58 HPI ilə ikinci yerdə olan Anatoli Banişevski, Azərbaycan futbol tarixinin ən böyük oyunçularından biridir. Hücumçu olaraq fəaliyyət göstərmiş Banişevski uzun müddət yerli “Neftçi” klubuna sadiq qalıb. O, Sovet İttifaqının milli komandasına 51 dəfə çağırılıb və 20 qol vurub. 1966-cı il Dünya Çempionatı, eləcə də 1968 və 1972 Avropa Çempionatları üzrə müsabiqələrdə iştirak edib. Sovet Top Liqasında 136 qol vuraraq klubunun vurucu oyunçularından olub. O, 1966, 1967 və 1978-ci illərdə Azərbaycanın qeyri-rəsmi “İlin ən yaxşı futbolçusu” adına layiq görülüb. 2003-cü ildə UEFA-nın yubileyi çərçivəsində Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası tərəfindən ölkənin son 50 il içərisində ən yaxşı oyunçusu seçilib.
- Eduard Markarov (1942 – )
58.65 HPI ilə üçüncü ən məşhur azərbaycanlı futbolçu olan Eduard Markarov, Torpedo Armavir, Neftçi Bakı və Ararat Yerevan klublarında hücumçu kimi çıxış edib. Sovet İttifaqı milli komandasında da oynayan Markarov, 1973-cü ildə Ararat Yerevan ilə Sovet Top Liqasını və Sovet Kubokunu (1973, 1975) qazanıb. 1974-75 Avropa Kubokunda Bayern Münhenin ulduzu Gerd Müller ilə birgə ən çox qol vuran oyunçu olub. 1966-cı il Dünya Kubokunda Sovet millisi ilə dördüncü yeri tutub. Məşqçi kimi isə Mika Yerevan komandasını 2000 və 2001-ci illərdə Ermənistan Kubokunun qalibi edib. Markarova Sovet İdman Ustası və Ermənistanın Əməkdar məşqçisi kimi titullar verilib.
- Qurban Qurbanov (1972 – )
55.99 HPI ilə Azərbaycanın dördüncü ən məşhur futbolçusu Qurban Qurbanovdur. Qarabağ klubunun baş məşqçisi olan Qurbanov, oyunçuluq karyerasında 399 liqa oyununda 178 qol vurub. O, 68 milli oyunda 14 qolla Azərbaycan millisinin ən çox qol vuran futbolçusu olmaqla yanaşı, 2025-ci ildə Emin Mahmudov tərəfindən bu rekordunu itirib. Neftçi klubunun baş məşqçisi olduğu 2006-2007-ci illərdən sonra 2008-ci ildə Qarabağ komandasına rəhbərlik edir. 2017-2018-ci illərdə isə Azərbaycanın milli komandasını eyni zamanda çalışdırıb. O, karyerasında ümumilikdə 21 titul qazanıb: beşi futbolçu kimi, 16-sı isə məşqçi olaraq.
- Ələkbər Məmmədov (1930-2014)
55.63 HPI ilə Ələkbər Məmmədov beşinci sıradadır. 1950-ci illərdə Moskva FK Dinamo komandasının hücumçusu kimi tanınan Məmmədov, müstəqil Azərbaycanın ilk milli futbol komandasının da ilk baş məşqçisi olub. O, Sovet İdman Ustası titulunu qazanıb, Sovet Yüksək Liqasının dördqat çempionu olub və Sovet millisi üzvü kimi çıxış edib. 12 il müddətində doğma klubu Neftçi PFK-da həm futbolçu, həm də məşqçi kimi fəaliyyət göstərib. San Siro stadionunda AC Milan əleyhinə dörd qol vurmuş yeganə azərbaycanlıdır.
- Arkadi Andreasyan (1947-2020)
55.09 HPI ilə altıncı ən məşhur futbolçu Arkadi Andreasyandır. Sovet Ermənistanı millisinin üzvü olan Andreasyan, Ararat Yerevan klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edib. 1973-cü ildə Sovet Top Liqası və Sovet Kubokunu qazanıb, 1972 Yay Olimpiya Oyunlarında bürünc medal sahibi olub. O, həmçinin Sovet İdman Ustası tituluna və Ermənistanın Əməkdar məşqçisi adına layiq görülüb. Məşqçi kimi də Ararat Yerevan klubunda çalışıb.
- Rəşad Sadıqov (1982 – )
48.05 HPI ilə Rəşad Sadıqov Azərbaycan millisinin ən çox oyun keçirmiş və uzun müddətli kapitanıdır. Hal-hazırda Premyer Liqa təmsilçisi Zirə komandasının baş məşqçisidir. 111 milli oyun keçirən Sadıqov, altı dəfə ölkə ən yaxşı futbolçusu seçilib və Premyer Liqada altı dəfə çempion olub. UEFA Avropa Liqası və Çempionlar Liqasında Qarabağ klubu ilə çıxış edib.
- İqor Ponomaryov (1960 – )
47.95 HPI ilə İqor Ponomaryov Azərbaycanın məşhur futbolçularındandır. Sovet dövründə oyunçu, hazırda isə məşqçi kimi fəaliyyət göstərir. O, eyni zamanda Sabah Futbol Klubunun idarə heyətində üzv kimi çıxış edir. Öz futbolçu karyerasında komandalarında liderlərdən biri olub və futbol sahəsində təcrübəsini məşqçilikdə də
- Vəli Qasımov (1968 – )
47.05 HPI olan Vəli Qasımov Azərbaycanın ən tanınmış hücumçularındandır. O, 1992-ci ildə Rusiya Premyer Liqasında baş tutan mövsümdə 16 qol vuraraq bombardir olmuş və bu göstəricisi ilə tarixə düşmüşdür. Qasımov, “Dinamo” Moskva, “Spartak” Moskva və İspaniyanın “Real Betis” klublarında çıxış edib. O, həmçinin İspaniya La Liqasında bürünc medal qazanıb. Azərbaycan yığmasında 14 oyun keçirib. Karyerasını Portuqaliyada da davam etdirərək “Vitoriya” Setubal və “İmortal” klublarında oynayıb. Daha sonra məşqçi kimi fəaliyyət göstərib, o cümlədən Azərbaycan U-19 milli komandasını çalışdırıb.
- Yura Movsisyan (1987 – )
43.69 HPI ilə Yura Movsisyan, erməni əsilli olmasına baxmayaraq, Azərbaycan futbolu ilə də əlaqəlidir. O, Rusiyanın “Spartak Moskva” klubunda əsas hücumçu kimi çıxış edib və Ermənistan milli komandasında 38 oyunda 14 qol vurub. Futbol karyerası ərzində UEFA Çempionlar Liqası kimi yüksək səviyyəli yarışlarda iştirak edib və beynəlxalq arenada tanınmış futbolçudur.
Azərbaycan futbolunun bu siyahısı, həm yerli, həm də beynəlxalq arenada iz qoymuş əfsanəvi oyunçuları bir araya gətirir. Onların hər biri ölkə futboluna dəyərli töhfə verib.
