İdmançılar üçün qidalanma vacib bir məqamdır. Çempionların qidalanma tərzi müəyyən əsas vərdişlərə söykənir və bu qaydalar demək olar ki, bütün peşəkar idmançılar tərəfindən qəbul edilir. İdman və qidalanma üzrə kitabların müəllifi Met Fitscerald illər boyu bu mövzunu araşdıraraq “Çempionların Diyetası” adlı kitabında bu qaydaları təsvir edib. O, müəyyən edib ki, demək olar ki, bütün idmançılar aşağıdakı beş əsas qaydaya riayət edir.
Əgər siz də velosiped sürürsünüzsə, qaçırsınızsa, idman zalına gedirsinizsə və ya sadəcə fiziki sağlamlığınıza önəm verirsinizsə, Metin tövsiyələri sizə enerji və dözümlülük qazanmaqda kömək edə bilər.
Sağlam Qidalanma Üçün 5 Əsas Qayda:
- Hər şeydən yeyin.
- Keyfiyyətli qidaları seçin.
- Karbohidratları artırın.
- Bədəninizin ehtiyaclarına uyğun yeyin.
- Fərdi xüsusiyyətlərinizə uyğun yeyin.
Qayda 1: Hər şeydən yeyin
Əsas qida qrupları bitki və heyvan mənşəli məhsullardan ibarətdir: tərəvəz, meyvə, toxumlar və təbii yağlar, çiy ət və balıq, tam taxıllar və süd məhsulları. Əksər peşəkar idmançılar bu qida qruplarının hamısını öz rasionlarına daxil edirlər. Fərqli və balanslı qidalanma orqanizmi lazım olan qida maddələri ilə təmin edərək idman yüklənmələrinə qarşı dözümlülüyü artırır.
Lakin, aşağı keyfiyyətli məhsullardan — rafinə yağlar, şirniyyatlar, işlənmiş ətlər, qızardılmış və yağlı yeməklərdən isə az miqdarda qəbul etməyə çalışırlar.
Qayda 2: Keyfiyyətli Qidaları Seçin
Birinci qayda, sağlam və zərərli qidaların bərabər miqdarda yeyilməsini nəzərdə tutmur. Qida rasionunda əsasən keyfiyyətli məhsullar üstünlük təşkil etməlidir. Onlar daha çox vitamin, mineral və antioksidant ehtiva edir və daha az kalori ilə təmin edir. Bu yanaşma idmançılara daha çox enerji verərək, optimal çəkini saxlamağa kömək edir.
Qayda 3: Karbohidratları artırın
Peşəkar idmançılar adətən karbohidratla zəngin tam taxıllar və meyvələr kimi qidalar qəbul edirlər. Məsələn, Efiopiyalı qaçışçılar teff kimi yerli taxıllara üstünlük verir, Çili velosipedçiləri daha çox kartof yeyir, Çinli üzgüçülər isə əsasən düyü ilə qidalanır. Hamısı karbohidratların əsas enerji mənbəyi olduğuna inanır.
Əzmkarlıq tələb edən idmanlarda karbohidratlar kalorinin 60-80%-ni təşkil edir. Karbohidratlarla zəngin qidalanma yüksək fiziki yüklənmələrlə bədəni dəstəkləyir.
Qayda 4: Kifayət Qədər Yeyin
Peşəkar idmançılar kalori saymaq və ya porsiyonları məhdudlaşdırmaq kimi üsullara nadir hallarda müraciət edir. Lakin, həddindən artıq yeməkdən çəkinir və bədənin aclıq və toxluq siqnallarını dinləyirlər. Bu yanaşma bədənin ehtiyaclarını qarşılayaraq artıqlıq yağ yığılmasının qarşısını alır.
Qayda 5: Fərdi Xüsusiyyətlərinizə Uyğun Yeyin
Hər idmançı öz bədənini tanıyır və fərdi qida ehtiyaclarını nəzərə alır. Hər bir insanın qidalanma tərzi fərqlidir, buna görə də bir idmançıya uyğun gələn qida planı digərinə uyğun olmaya bilər. Özünüzü yaxşı hiss etmək üçün bədəninizin ehtiyaclarını dinləmək ən yaxşı yanaşmadır.
Bu qidalanma qaydalarına əməl edərək, idmançılar sağlamlıq və dözümlülüyü qoruyub saxlaya bilirlər. Hətta professional idmançı olmasanız belə, enerjili və sağlam qalmaq üçün bu prinsipləri tətbiq edə bilərsiniz.
