Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası (AFFA) ölkədə futbola rəhbərlik edən, onun inkişafını təmin edən və beynəlxalq əlaqələr quraraq Azərbaycan futbolunun dünya səviyyəsində tanınmasını təşkil edən aparıcı qeyri-hökumət təşkilatıdır. 1992-ci ildə yaradılan AFFA, ölkənin müstəqillik illərində futbolun əsas dayağı olaraq fəaliyyət göstərir. Bu qurum Azərbaycan futbolunun təməlini qoymuş və onun gələcək inkişaf yolunu müəyyən etmişdir.
Tarixi və yaranması
AFFA 3 aprel 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyində dövlət qeydiyyatına alınaraq fəaliyyətə başlamışdır. 1994-cü ildə isə həm UEFA-ya, həm də FIFA-ya üzv qəbul edilməklə, Azərbaycan futbolu beynəlxalq arenada öz yerini tutmağa başladı. Qurumun yaradılması ilə müstəqil Azərbaycanda ilk Milli Çempionatı keçirildi və 26 komanda bu yarışda iştirak etdi.
Bu tarixi addım, ölkədə futbolun sistemli inkişafına və idmanın kütləviləşməsinə zəmin yaratdı. AFFA-nın yaranması Azərbaycan futbolda peşəkar idarəetmənin bünövrəsini qoydu və dünya futbol qurumları ilə əməkdaşlıq imkanlarını genişləndirdi.
Struktur və təşkilati quruluş
AFFA-nın idarəetməsi çoxşaxəli və müasir prinsiplərə əsaslanır. Onun strukturunda aşağıdakı əsas bölmələr mövcuddur:
- Prezident
- Dörd vitse-prezident
- İcraiyyə Komitəsi
- Baş Katib
- Peşəkar Futbol Liqası (PFL)
- Regional Futbol Federasiyaları (Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində)
- Uşaq, gənclər, həvəskar, veteran futbolunun inkişafına cavabdeh federasiyalar
- Futzal, çimərlik futbolu və əlillər futbolu birləşmələri
- Məşqçilər, hakimlər, futbol veteranları və azarkeşlər üçün ictimai təşkilatlar
AFFA-nın əsas məqsədi Azərbaycanda futbolu sistemləşdirmək, onun hərtərəfli inkişafını təmin etmək, həmçinin beynəlxalq standartlara cavab verən infrastruktur qurmaqdır.
İdarə heyəti (2025-ci il)
| Vəzifə | Şəxs |
|---|---|
| Prezident | Rövşən Nəcəf |
| Vitse-prezidentlər | Elşad Nəsirov, Bəlakişi Qasımov, Kənül Məhtiyeva, Elxan Məmmədov |
| Baş Katib | Cahangir Fərəcullayev |
| İcraiyyə Komitəsinin üzvləri | Peşəkar klublar və regional federasiya nümayəndələri |
AFFA-nın əsas fəaliyyət istiqamətləri və nailiyyətləri
AFFA futbolun inkişafına yönəlmiş çoxsaylı layihələr və proqramlar həyata keçirir. Bunların əsasları aşağıdakılardır:
- Futbol infrastrukturu: AFFA-nın təşəbbüsü ilə ölkədə müasir futbol stadionları və təlim bazaları tikilmişdir. Bunlara Bakının Dalğa Arena, Bakcell Arena, Bayıl Arena və Binə stadionu daxildir.
- Gənclərin inkişafı: 2009-cu ildə yaradılan Azərbaycan Futbol Akademiyası gənc futbolçulara peşəkar təlim imkanı verir və yeni nəsil oyunçuların yetişməsini təmin edir.
- Qadın futbolu: AFFA qadın futbolda inkişaf proqramları təşkil edir və beynəlxalq yarışlarda milli komandaların iştirakını dəstəkləyir.
- Hakimlik və məşqçilik: AFFA UEFA ilə birgə məşqçi kursları keçirir və hakimlərin peşəkarlıq səviyyəsini artırmaq istiqamətində işlər aparır.
- Regional inkişaf: Regionlarda futbolun kütləviliyini artırmaq üçün regional federasiyaların fəaliyyəti gücləndirilir.
- Müxtəlif futbol növləri: Futzal, çimərlik futbolu və əlillər futbolu üzrə turnirlər təşkil olunaraq bu idman növlərinin də inkişafı təmin edilir.
AFFA-nın təşkil etdiyi turnirlər
AFFA-nın nəzarəti altında aşağıdakı əsas yarışlar keçirilir:
- Azərbaycan Premyer Liqası
- Azərbaycan Birinci Liqası
- Azərbaycan Kuboku və Superkuboku
- Futzal üzrə Azərbaycan Çempionatı
- Uşaq və gənclər liqaları (U-9-dan U-17-yə qədər)
- Qadın futbolu liqaları
Sponsorlar və tərəfdaşlar
AFFA-nın fəaliyyətində bir sıra yerli və beynəlxalq şirkətlər aktiv iştirak edir. Əsas sponsorlar 2003-cü ildən etibarən Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR), həmçinin Bakcell, Gillette, Nike, UNICEF, Paşa Sığorta, Coca-Cola və digər tanınmış şirkətlərdir.
Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası müstəqil Azərbaycanın ən vacib idman qurumlarındandır və ölkənin futbol sahəsində beynəlxalq nüfuzunu artırmaq üçün əhəmiyyətli işlər görür. AFFA həm peşəkar futbolun idarə edilməsini təmin edir, həm də gənc nəsil futbolçuların inkişafını dəstəkləyir, futbolun kütləviləşməsi üçün əlverişli şərait yaradır. Bu yanaşma ilə Azərbaycan futbolu dünya futbol ailəsinin aparıcı üzvlərindən birinə çevrilməyə doğru addımlar atır.
