İdman aləmi adətən möhtəşəm qələbələr, rekord vuran zərbələr və unudulmaz çempionluqlarla xatırlanır. Amma azarkeşlərin yaddaşına həkk olunan başqa anlar da var: tam plan üzrə getməyən, amma məhz buna görə əfsanə statusu qazanan uğursuzluqlar. Bu hadisələr göstərir ki, dünyanın ən yaxşı idmançıları belə səhvdən sığortalanmayıb və bəzən məhz bu “fiasko”lar oyunu daha əyləncəli edir.
“Butt Fumble” – NFL tarixinin ən gülməli epizodu
NFL tarixinin ən məşhur və ən çox lağa qoyulan anlarından biri 2012-ci ildə, ABŞ-da Şükranlıq günündə baş verir. New York Jets ilə New England Patriots arasında böyük maraqla gözlənilən oyunda Jets-in oyunqurucusu Mark Sançez karyerasının ən yadda qalan – amma yaxşı mənada olmayan – hərəkətini edir.
Epizod adi hücum kimi başlayır: Sançez topu alır və plan üzrə topu geridən gələn running back-ə ötürməlidir. Amma anlaşılmazlıq üzündən həmin anda yanında heç kim qalmır. Vəziyyəti xilas etmək istəyən Sançez topla özü qaçmağa qərar verir. İrəli atılan kimi öz hücum xətti oyunçusu, lineman Brandon Moore-un arxasına başı ilə çırpılır. Zərbənin təsirindən həm tarazlığını, həm də topu itirir.
Patriots müdafiəçiləri fürsəti qaçırmır, topu götürüb birbaşa rəqibin end zone-una qədər qaytararaq touchdown edir. Bütün bu səhnə cəmi bir neçə saniyə çəkir, amma azarkeşlər və media həmin epizoda dərhal “Butt Fumble” adını verirlər. Daha da ironik olan budur ki, bu epizod ESPN-in “Not Top 10” rubrikasında düz 40 həftə ardıcıl “həftənin ən pis oyunu” kimi “Worst of the Worst” siyahısının zirvəsində qalır.
Cody Bellingerin “tear-away chic” macəraları
Beysbol meydanları da geyim fiaskolarından kənarda qalmır. 2019-cu ildə Los-Ancelesdə, Los Angeles Dodgers ilə Toronto Blue Jays arasında oyunda Cody Bellingerin başına gələn hadisə buna klassik nümunədir. O, bazaları tam təmizləyən double-dan sonra sürüşərək üçüncü bazaya girməyə çalışarkən həm kəməri açılır, həm də şalvarı sürüşmə anında demək olar ki, tamamilə aşağı düşür. Nəticədə Bellinger üçüncü bazada yalnız şortiklərində “qalır”.
Sosial şəbəkələr onu oyunun MVP-si elan edir, amma bu dəfə “Most Valuable Player” yox, zarafatla “Most Valuable Pantslessness” – yəni “ən dəyərli şalvarsızlıq” kimi.
Hadisə bununla bitmir. Zamanı irəli sarırıq – 2024-cü ilə. Artıq Chicago Cubs forması geyinən Bellinger bu dəfə Arizona Diamondbacks-ə qarşı oyunda yenidən üçüncü bazaya sürüşür və yenə eyni taleyi yaşayır. Bu dəfə MLB-də çox müzakirə olunan, oyunçuların isə zarafatla “tear-away chic” adlandırdığı yeni formalar səbəbindən şalvarı arxa hissədən cırılır və o, yenidən meydanda hamının gözü önündə “ifşa olunur”.
Belə epizodlar azarkeşlərin yaddaşında təkcə statistika ilə deyil, həm də gülüş doğuran görüntülərlə qalır. Bellinger-in adı indi yalnız vurduğu RBI-lərlə deyil, ikiqat şalvar fiaskosu ilə də xatırlanır.
Shaq və halqanı “yerlə bir edən” danklar
Basketbolda güc deyəndə ilk ağla gələn adlardan biri olan Şakil O’Nil (Shaquille O’Neal) isə NBA-də texniki qaydaları dəyişdirən uğursuzluğun mərkəzində dayanır. 1993-cü ildə, onun Orlando Magic forması ilə debüt mövsümündə Phoenix Suns-a qarşı oyunda baş verən hadisə bunu sübut edir. O zaman 7 fut 1 düym boyunda və təxminən 325 funt (təqribən 147 kiloqram) çəkidə olan Shaq artıq liqanı fiziki üstünlüyü ilə sarsıdırdı.
Top səbətin altındakı Shaq-a ötürülür, o dönüb mövqeyini möhkəmləndirir və sanki bütün gücünü toplayaraq möhtəşəm bir dank üçün havaya qalxır. Bu dəfə halqa və onu saxlayan konstruksiya buna tab gətirmir: səbətin arxasındakı dayaqlar boşalır, səbət önə doğru qatlanır, zamanölçən tablo səbətlə birlikdə aşağı enir, stansiyon sanki qatar vurmuş kimi əyilir. Meydançaya texniki heyət çağırılır və yeni səbət sisteminin quraşdırılması təxminən yarım saat çəkir. Bu vaxt Shaq tamaşaçılarla zarafat edir, “Hulk”a bənzər jestlərlə vəziyyəti daha da şouya çevirir.
Ən maraqlısı isə bu hadisənin tək dəfə baş verməməsidir. Cəmi bir neçə həftə sonra o, New Jersey Nets-ə qarşı oyunda yenidən elə güclü dank edir ki, bu dəfə bütün səbət sistemi – hidravlik qaldırıcı və arxa lövhə də daxil olmaqla – yerindən qopub parketa çökür. Nəticədə NBA rəhbərliyi məcbur qalır ki, liqadakı bütün səbətlər üçün daha möhkəm, xüsusi möhkəmləndirilmiş konstruksiyalar və şüşə standartları tətbiq etsin. Başqa sözlə, Shaq-ın gücü liqanın texniki standartlarını yeniləyən amilə çevrilir.
Niyə bu uğursuzluqları xatırlayırıq?
Bu hadisələr kağız üzərində sadəcə səhv kimi görünə bilər, amma onların hər biri zaman keçdikcə özünəməxsus əfsanəyə çevrilib. Sonda bu hekayələr sadəcə fiasko deyil, yarışmanın ciddiliyini yarıb keçən və bizə idmanı niyə sevdiyimizi xatırladan anlardır. Bəzən idmanı unudulmaz edən şey mükəmməllik yox, səhvlərin arxasındakı insanlıq olur.
